Php Dersleri

PHP
Önsöz. 4
PHP Desteği veren sitelerle ilgili not:6
PHP'ye Giriş. 7
PHP ve Veritabanı10
PHP ve Web Sunucusu. 12
Unix/Linux Sistemleri12
Linux'ta program derlediniz mi?. 13
Güvenli socket ve Internet Erişimi Katmanı17
Windows-PWS ve IIS.. 20
IIS 4.0 ve 5.0. 20
Browser Yetenek Dosyası: Browscap.ini21
PWS 4.0. 22
Windows'da Apache!23
Windows'da MySQL. 24
PHP'nin Yapı Taşları31
PHP programını durdurmak. 31
Değişkenler. 31
Veri Türleri33
Tür Değiştirme. 34
Fonksiyon. 35
Escape. 37
Dört yararlı fonksiyon. 42
İşlemciler (Operatörler)44
Bir Arttırmak veya Azaltmak için. 46
Sabit Değerler. 49
Tarih ve saat Verisi51
PHP'de Program Denetimi53
if Deyimi53
switch deyimi55
switch için kısa yol57
Döngüler. 57
while döngüsü. 58
do..while. 59
for döngüsü. 60
foreach. 61
Döngüyü sona erdirmek için: break. 61
Döngüyü sürdürmek için: continue. 62
Fonksiyonlar. 64
Fonksiyon Tanımlama ve Çağırma. 64
Fonksiyona varsayılan değer verebiliriz. 70
Değişkenlerin kapsamı: global ve static. 72
Dizi-Değişkenler, Nesneler. 76
Dizi Değişkenler. 76
Dizi Değişken Oluşturalım... 77
Dizi değişkenleri kullanalım... 81
Dizi Değişkenlerin Düzenlenmesi86
Dizileri birleştirme: array_merge()86
Dizilere değişken ekleme: array_push()86
Dizinin ilk elemanını silme: array_shift()87
Diziden kesit alma: array_slice()87
Dizileri sıralama: sort() ve rsort()87
İlişkili dizileri sıralama: asort() ve ksort()88
Nesneler. 88
Bir Nesne Oluşturalım... 89
PHP İşbaşında. 92
Formlar. 92
Form'dan GET Metoduyla Gelen Bilgiler. 95
URL Kodları99
Form'dan POST Metoduyla Gelen Bilgiler. 102
Form ile işlemciyi Birleştirelim... 104
Dosya "çıkartma". 106
Dosya İşlemleri109
Harici Dosya (include)109
include mu, require mı?. 111
Dosyalar hakkında bilgi112
Dosya var mı? file_exits()112
Dosya mı, dizin mi? is_file() ve is_dir()112
Dosya okunabilir mi? is_readable()113
Dosya yazılabilir mi? is_writable()113
Dosya çalıştırılabilir mi? is_executable()114
Dosya boyutu: filesize()114
Dosyaya son erişim tarihi: fileadate(), filemtime() ve filectime()114
Dosyalar oluşturma ve silme. 115
Dosya açma. 116
Bir Fonksiyonu durdurmak için: Öl!116
Dosya okuma: fgets(), fread() ve fgetc()118
fseek() ile ölçü belirleme. 120
Dosyaya yazma ve ek yapma: fwrite() ve fputs()121
Kullanımdaki dosyayı kilitleyin!122
Dizinlerle İşlemler. 123
Dizin içeriğini listeleme: opendir() ve readdir()123
Dizin oluşturma: mkdir()124
Dizin silme: rmdir()125
Bir Dosya İşlemi Örneği: Konuk Defteri125
Metin Düzenleme ve Düzenli İfadeler. 130
Temel Alfanümerik Fonksiyonları130
substr()130
trim()131
chr()131
ord()132
strlen()132
printf() ve sprintf()132
number_format()134
Tarih ve Saat Düzenleme. 135
Düzenli İfadeler. 137
Eşleştirme deyimleri ve işaretler. 137
Düzenli İfadelerde Özel Karakterler. 138
Karakter Grupları139
Düzenli İfade Fonksiyonları143
ereg() ve eregi()144
ereg_replace() ve eregi_replace()145
split()146
sql_regcase()147
PHP ile Veritabanı148
MySQL Veritabanı149
mySQL veri türleri150
PHP-MySQL İlişkisi153
PHP'de Güvenlik. 160
Parola ve SSL. 161
Tırnak İşareti Sorunu. 162
PHP Kaynakları162

Önsöz
Rasmus Lerdorf, tarihin ilk dönemlerinde yani Internet'in henüz
yayıldığı 1990'ların ortalarına doğru iş arıyordu; hayat öyküsünü bir
kişisel sayfada yayınlamak ve başvuracağı yerlere bu sayfanın adresini
verebileceğini düşündü. Fakat o dönemde özellikle üniversitelerin Unix
ağlarında kurulan Web Sunucularda kişisel sayfa yapmak kolay değildi.
Rasmus, kendisi için hazırladığı yazılımın Web'e aşina olmayanlar
starafından da kolayca kullanabileceğini düşündü. Bu yazılımın büyükçe
bir bölümü Perl dilinden alınmıştı. Adına Personal Home Page
(Kişisel Ana Sayfa) dediği bu programın çok tutulması üzerine Rasmus
Lerdorf, Internet Sitesi kuran herkesin birinci gün değilse bile ikinci
gün farkına vardığı ihtiyacı, yani bir form yoluyla ziyaretçiden gelen
bilgileri işlemeyi sağlayan ekleri yazdı ve programın adı PHP/FI (Form Interpreter/Form
Yorumlayıcı) oldu. Kimileri programın bu sürümüne PHP2 adını taktı; ve
bu ad, programın çok değişmesine ve gelişmesine rağmen uzun süre
değişmeden kaldı.
Rasmus Lerdorf, 1995'in ortalarında, Zeev
Suraski, Stig Bakken, Shane Caraveo ve Jim Winstead ile bir grup kurdu
ve PHP'yi Perl'den ödünç alma rutinlerle iş yapan bir paket olmaktan
çıkartıp, Nesne-Yönelimli (Object-Oriented)
bir programlama dili haline getirdi. Bu grup, bugün PHP4 adı verilen bu
dili geliştirmekte ve yeni işlevsellikler kazanması için sürekli
çalışmaktadır. PHP, Linux gibi, Açık Sistem kurallarına tabidir;
isteyen programda istediği değişikliği yapabilir; ancak bu
değişiklikten para kazanamaz ve yaptığı değişiklikleri isteyen herkese
açıklamak zorundadır.
Linux'un önümüzdeki yıllarda en çok
kullanılan işletim sistemi olacağı yolundaki bilgiler kuşkusuz en çok
Linus Torvalds'ı şaşırttı. Linux'un bu başarısındaki en önemli anahtar
nokta olan açık kaynak geliştiriliyor ve dünyanın heryerinden yazılım
geliştiricilerin desteğini alıyor olması. Aynı başarıyı Web yazılım
geliştirme dili PHP de gösteriyor. PHP bundan iki yıl öncesine kadar
adı duyulmamış basit bir dildi. Ancak şimdi gerek performans gerek
destek açısından diğer Web yazılım geliştirme dilleri ile kolayca
yarışıyor; hatta bunları fazlasıyla geçiyor. Hemen her türlü işletim
sistemiyle çalışıyor olması da cabası. PHP, her türlü veritabanıyla
sorunsuz çalışıyor olmasıyla ve Zend derleyicisiyle daha da yaygınlık
ve güç kazanacak. PHP ve açık kaynak olarak geliştirilmeye başlanan
MySQL'in birlikte kullanıldıklarında yakaladıkları etkinlik binlerce
Dolar verilerek alınan veritabanı ve uygulama dilleriyle yarışmanın
ötesinde farklara sahip.
Türkiye'de PHP oldukça yeni kullanılmaya başlandı. Dünyadaki PHP
kullanıcılarının tercih ettikleri PHP editörü PHPed'i bir Türk'ün
geliştirmiş olması, hepimize haklı bir gurur veriyor. Ayrıca http://www.php.org.tr adresindeki oluşum çok kısa sürede Türkiye'de PHP'nin layık olduğu yeri alacağını gösteriyor.
Bu kitapçığı PHP'nin 4'ncü sürümüne göre yazdık. Burada verdiğimiz
örnekleri uyguladığınızda beklenen sonucu alamazsanız, önce sizin
sisteminizde kurulu PHP'nin sürümünü kontrol etmelisiniz. Bu
kitapçıktaki örnek kodları PC Life dergisinin Internet sitesinde, http://www.pclife.com.tr/........../php_kodlar.zip adresinde bulabilirsiniz. Ayrıca bu kitapçıktaki kodların tümünün gerçek bir Web sunucuda nasıl işlediğini görmek için http://www.mycgiserver.com/~ocal/ adresine bakabilirsiniz.
Bununla birlikte bir programlama dilinin incelikleri, ancak kodlarınızı
kendiniz yazarsanız öğrenilebilir. Örnek kodlardan, ancak kendi
yazdığınız kodlar beklediğiniz sonucu vermediği taktirde, karşılaştırma
amacıyla yararlanmalısınız. Sizi biraz da buna zorlamak için yer yer
konuları bu kodların yazıldığı varsayımı ile ele alacağım.
Bugüne kadar PHP programlarrına .php3
uzatmasını vermek adeta gelenek halini almıştı; ancak PHP'nin 4'ncü
sürümüyle birlikte, konfigürasyon ve INF dosyaları, yapılandırma
sırasında işletim sistemlerine ve Web sunucularına varsayılan değer
olarak sadece .php uzatmasını tanımasını bildiriyorlar. PHP
programlarınıza bundan başka uzatmalar verecekseniz, Linux'ta Apache
konfigürasyon dosyasını, Windows'da ise Registry kayıtlarını
değiştirmeniz gerekir.
İki bölüm olarak sunacağımız PHP
kitapçığının birinci bölümünün yazılmasında yurdumuzda PHP
kullanıcılarını eğitme ve destekleme hareketinin öncüleri Sayın Kayra
Otaner, Serdar Soydemir ve Özgür Akan, değerli yardımlarını
esirgemediler. İkinci kitapçıkta yer alacak uygulamaların tümünü bu
grup geliştirdi ve Açık Kaynak hareketinin gerçek temsilcileri
olduklarını göstererek, serbestçe kullanılmak üzere okuyucularımıza
sundular. Kendilerine sonsuz teşekkürlerimizi sunarız. Bununla birlikte
bu kitapçıkta varolan hataların tümü bana aittir.
PHP Desteği veren sitelerle ilgili not:

Bu kitapçıkta bir kaç sayfa ilerledikten sonra, yapmak
isteyeceğiniz ilk işlerden birinin ücretli veya ücretsiz PHP desteği
veren bir Wes sitesi evsahibi (Hosting) firması aramak olacağını tahmin ediyorum. Bu amaçla aramalarınıza http://www.pageresource.com/putweb/index.html adresinden başlamanızı salık veririm. Eğer doğruca böyle bir evsahibi firmaya ulaşmak isterseniz http://www.mycgiserver.com adresine gidebilirsiniz. Kitapçığın sonunda çeşitli PHP kaynaklarının bir listesini de bulabilirsiniz.